Những tấm lòng vàng 16.10.2022
Việt Nam hiện có 4 loại vắc xin cúm mùa lưu hành, đem lại hiệu quả tương đồng, trong đó sản phẩm duy nhất do Việt Nam tự sản xuất là Ivacflu-S của Viện Vắc xin và Sinh phẩm Y tế (IVAC). Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), hàng năm có khoảng 5-10% người lớn và 20-30% trẻ em trên thế giới mắc bệnh cúm, trong đó khoảng 500.000 ca tử vong liên quan đến bệnh này. Tại Việt Nam, mỗi năm ghi nhận từ 1-1,8 triệu ca mắc cúm.Theo TS Dương Hữu Thái, Viện trưởng IVAC, nước ta nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới, do đó bệnh cúm có thể xuất hiện quanh năm. Bệnh cúm thường gây ra bởi 3 chủng virus cúm A, B và C. Trong đó, cúm A phổ biến nhất trong các đợt cúm mùa, thường xuất hiện các biến chủng mới và liên tục biến đổi, khả năng lây nhiễm cao, dễ gây biến chứng nguy hiểm, dẫn đến nhiều đợt dịch. Chủng cúm này thường là tổ hợp giữa các kháng nguyên H và N tạo ra các tác nhân gây bệnh như cúm A/H3N2, A/H1N1. Trong khi đó, cúm B thường gây ra những ổ dịch lẻ tẻ. Còn cúm C thì hiếm gặp.Các đối tượng có nguy cơ cao bị ảnh hưởng nặng nề bởi cúm bao gồm trẻ nhỏ dưới 6 tuổi, người cao tuổi (trên 65 tuổi), phụ nữ mang thai và những người mắc bệnh nền như tim mạch, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD), hen suyễn… Ở những đối tượng này, cúm có thể gây biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, suy hô hấp hoặc làm trầm trọng thêm các bệnh lý sẵn có.Điểm đặc biệt của vi rút cúm mùa là khả năng biến đổi liên tục hàng năm, tạo ra nhiều chủng cúm khác nhau. Do đó, vắc xin cúm cũng được sản xuất theo mùa, luôn cập nhật, thay đổi và sản xuất mới thường xuyên để ứng phó với những chủng cúm lưu hành tại mỗi thời điểm theo khuyến cáo của WHO, giúp tối ưu khả năng bảo vệ sức khỏe người dân. Theo các chuyên gia y tế, đối với các bệnh truyền nhiễm nói chung và bệnh cúm mùa nói riêng thì vắc xin là vũ khí hiệu quả nhất để phòng ngừa bệnh. Hiện nay, tại Việt Nam đang lưu hành 4 loại vắc xin cúm mùa, trong đó có 3 loại nhập khẩu từ Pháp, Hà Lan, Hàn Quốc và một loại vắc xin do Việt Nam tự sản xuất là Ivacflu-S của IVAC. Điểm chung của cả 4 loại vắc xin này là đều được sản xuất theo công nghệ vắc xin bất hoạt, có thành phần tương đương nhau.Ivacflu-S là vắc xin cúm mùa duy nhất do Việt Nam sản xuất, được WHO và Tổ chức Y tế toàn cầu PATH (trụ sở tại Mỹ) hỗ trợ phát triển từ cơ sở vật chất, công nghệ đến thử nghiệm lâm sàng. "Trước đây, trong giai đoạn đầu phát triển và được cấp phép, đối tượng chỉ định của vắc xin Ivacflu-S có giới hạn. Tuy nhiên, hiện nay đối tượng chỉ định của vắc xin cúm Ivacflu-S cũng tương đồng với các loại vắc xin của nước ngoài, là từ 6 tháng tuổi trở lên. Có thể nói, về kỹ thuật, công nghệ, công thức thành phần, đối tượng chỉ định của cả 4 loại vắc xin đang lưu hành tại Việt Nam hiện nay là tương đồng với nhau", TS Dương Hữu Thái, Viện trưởng IVAC, cho biết.Nói về thời điểm tiêm vắc xin cúm, TS Dương Hữu Thái cho biết thêm cúm mùa tại Việt Nam được chia thành hai mùa dịch chính là mùa Bắc bán cầu (từ tháng 10 đến tháng 3 năm sau) và mùa Nam bán cầu (từ tháng 4 đến tháng 9). Như vậy, thời điểm người dân tiêm chủng tốt nhất nên tiêm trước 2 tuần đến 1 tháng trước khi mùa cúm bùng phát. "Việc tiêm vắc xin sớm nhằm đón đầu mùa dịch, để cơ thể có đủ thời gian tạo miễn dịch và bảo vệ cơ thể tốt nhất. Đối với những người có nguy cơ cao như trẻ nhỏ, người cao tuổi, phụ nữ mang thai, có thể tiêm nhắc lại 2 lần/năm. Ngoài ra cần chọn đúng loại vắc xin được khuyến cáo cho mỗi mùa Bắc bán cầu và Nam bán cầu để tăng cường hiệu quả bảo vệ", TS Thái nói.Được biết, hằng năm, 6 tháng 1 lần, WHO dựa trên dữ liệu dịch tễ học và di truyền của virus cúm để khuyến cáo các chủng sử dụng trong thành phần vắc xin cúm mùa Bắc bán cầu và Nam bán cầu.Thông tin thêm về vắc xin 4 chủng và 3 chủng, TS Dương Hữu Thái cho biết trước đây, WHO khuyến cáo sử dụng vắc xin 4 chủng gồm: A/H1N1, A/H3N2, B/Yamagata, B/Victoria. Tuy nhiên, dựa trên các dữ liệu về sự lưu hành các chủng cúm trên toàn cầu, cho thấy từ tháng 3.2020 đến nay, không còn thấy sự lưu hành của chủng cúm B/Yamagata. Do đó, WHO đã khuyến cáo loại trừ thành phần chủng B/Yamagata khỏi vắc xin cúm mùa, nhằm tối ưu hiệu quả phòng bệnh. Từ năm 2025, Mỹ và một số quốc gia đã chính thức chuyển sang sử dụng vắc xin 3 chủng (A/H1N1, A/H3N2, B/Victoria). Hiện tại, IVAC cũng sản xuất vắc xin cúm Ivacflu-S theo công thức 3 chủng, với công suất khoảng 1 triệu liều mỗi năm và dự kiến nâng công suất lên 3 triệu liều/năm vào năm 2030. Đồng thời, IVAC cũng đang nghiên cứu phát triển vắc xin cúm đóng sẵn trong bơm tiêm để tăng tính tiện lợi, giúp người dân dễ dàng tiếp cận hơn. Từ nhiều năm nay, Ivacflu-S đã được phân phối và lưu hành rộng rãi trên cả nước. Người dân có thể đến các cơ sở tiêm chủng để tiêm vắc xin cúm mùa, bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình. Việc tiêm vắc xin đầy đủ, đúng thời điểm sẽ góp phần giảm thiểu nguy cơ lây lan cúm trong cộng đồng, bảo vệ sức khỏe toàn dân.Lỡ hẹn miền Tây
"Đe dọa nước khác là hành vi vi phạm nghiêm trọng luật quốc tế và cả Hiến chương Liên Hiệp Quốc", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Esmaeil Baqaei nói trong cuộc họp báo ngày 17.2 về tuyên bố mới đây của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.Trước đó một ngày, Thủ tướng Netanyahu nói Israel và Mỹ quyết tâm ngăn chặn tham vọng hạt nhân và sự ảnh hưởng của Iran tại khu vực Trung Đông. Tuyên bố được đưa ra sau khi ông Netanyahu gặp Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio tại Jerusalem."Trong 16 tháng qua, Israel đã tung cú đấm uy lực lên trục khủng bố của Iran. Dưới sự lãnh đạo mạnh mẽ của Tổng thống (Mỹ Donald) Trump, tôi chắc chắn rằng chúng ta có thể và sẽ hoàn tất công việc", ông Netanyahu nói.Trong thời gian đó, Israel đã giao chiến với các nhóm thân Iran gồm Hamas tại Dải Gaza, Hezbollah tại Li Băng và Houthi tại Yemen. Các nhóm này là thành viên của "Trục kháng chiến" chống Israel để thể hiện tình đoàn kết với người Palestine.Về phần mình, Ngoại trưởng Mỹ tuyên bố sẽ không để Iran trở thành quốc gia hạt nhân. Ông Rubio cáo buộc Iran hậu thuẫn các nhóm vũ trang, hành động bạo lực, gây bất ổn và những hành vi đe dọa hòa bình, ổn định của hàng triệu người tại khu vực.Trong tuyên bố ngày 17.2, người phát ngôn Baqaei nói Iran đã bảo vệ chương trình hạt nhân của nước này và sẽ không ngần ngại tiếp tục làm vậy. Iran lâu nay tuyên bố chương trình hạt nhân của nước này chỉ có mục đích dân sự."Chương trình hạt nhân ôn hòa của Iran đang diễn ra và đã diễn ra trong 3 thập niên qua, dựa trên các quyền của Iran như một thành viên của Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân. Chắc chắn chúng tôi sẽ không thể hiện sự yếu đuối nào liên quan việc này", người phát ngôn tuyên bố và nhấn mạnh Israel sẽ không thể làm gì trước Iran.Truyền thông Mỹ gần đây loan tin rằng các cơ quan tình báo nước này dưới chính quyền của ông Trump và người tiền nhiệm Joe Biden đã đưa ra nhận định rằng Israel có khả năng tấn công cơ sở hạt nhân Iran trong năm nay.
Mỹ treo thưởng 10 triệu USD truy bắt kẻ cầm đầu nhóm ransomware LockBit
Nghiên cứu do Talker Research - một cơ quan nghiên cứu của Mỹ, thực hiện, đã khảo sát 2.000 người tham gia từ ngày 23 đến 27 tháng 1 năm 2025, nhằm xem xét cách mọi người ngủ trưa và tìm hiểu xem điều gì khiến một số người ngủ trưa ngon hơn những người khác.Các nhà nghiên cứu đã xem xét thói quen, sở thích ngủ trưa và tác động của giấc ngủ trưa đến các khía cạnh khác nhau trong cuộc sống.Tiến sĩ Nick Bach, nhà tâm lý học, tại Dịch vụ chăm sóc Sức khỏe tâm thần Grace Psychological Services (Mỹ) cho biết giấc ngủ - đặc biệt là ngủ trưa - ảnh hưởng đến tâm trạng, sự tập trung và sức khỏe tổng thể. Rất nhiều người ngủ trưa sai cách và sau đó tự hỏi tại sao mình cảm thấy uể oải thay vì sảng khoái. Đánh chú ý, nghiên cứu phát hiện ra rằng thời điểm ngủ trưa hoàn hảo là 13 giờ 42 phút. Tiến sĩ Bach giải thích: Một trong những sai lầm lớn nhất mà mọi người mắc phải là ngủ trưa quá muộn. Nếu bạn ngủ trưa vào cuối buổi chiều hoặc chạng vạng tối, điều đó có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ đêm của bạn. Lý tưởng nhất là ngủ trưa trước 15 giờ để duy trì lịch trình ngủ của bạn, theo trang tin nghiên cứu Study Finds.Lợi ích rất rõ ràng: Kết quả cho thấy những người ngủ trưa vào thời điểm 13 giờ 42 phút đã cảm thấy làm việc năng suất hơn ngay sau khi thức dậy.Nghiên cứu còn đưa ra những phát hiện thú vị sau: Những người thường xuyên ngủ trưa có thể có cuộc sống xã hội tốt hơn. Nghiên cứu phát hiện ra rằng "người ngủ trưa" có cuộc sống xã hội năng động hơn, điều này có thể cải thiện sức khỏe tinh thần, thể chất và nhận thức khi già đi, so với người không ngủ trưa. Đặc biệt, người ngủ trưa có đời sống tình cảm hài lòng so với người không ngủ trưa.Kết quả đã phát hiện ra rằng hầu hết mọi người thường ngủ trưa trong 51 phút và thức dậy lúc 14 giờ 33 phút. Tuy nhiên, đáng lưu ý - ngủ trưa quá lâu có thể khiến bạn cảm thấy tệ hơn là không ngủ trưa.Nghiên cứu đã phát hiện ngủ trưa lâu hơn 1 giờ 26 phút, được xem là "vùng nguy hiểm". Lúc này, bạn có thể cảm thấy uể oải và mất phương hướng thay vì sảng khoái. Nhưng ngủ 51 phút như sở thích của nhiều người, cũng có thể quá dài. Tiến sĩ Bach cảnh báo: Nếu ngủ trưa quá lâu, bạn có nguy cơ rơi vào giấc ngủ sâu, khiến việc thức dậy trở nên khó khăn hơn. Một giấc ngủ trưa nhanh 20 phút là hoàn hảo để nạp lại năng lượng mà không bị tình trạng trì trệ giấc ngủ đáng sợ, theo Study Finds.
Theo bác sĩ Lê Thị Thúy Hằng, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM - cơ sở 3, để đảm bảo an toàn cho bản thân và những người xung quanh, mọi người cần tuân thủ những nguyên tắc sau để kiểm soát việc uống rượu, bia trong ngày tết.Chúng ta cần biết giới hạn của bản thân, không cố uống quá sức. Hạn chế lượng rượu bia trong một lần uống, như sau: Uống không quá 2 đơn vị cồn/ngày ở nam; không quá 1 đơn vị cồn/ngày ở nữ và người nhẹ cân. 1 đơn vị cồn = 14 gram cồn tinh khiết; tương đương 354 ml bia 5% cồn, hoặc 150 ml rượu vang 12% cồn, 45 ml rượu mạnh 40% cồn.Nên giãn cách thời gian giữa các lần uống để cơ thể có thời gian xử lý. Chúng ta nên ăn các loại thức ăn giàu protein như thịt, cá, hoặc đồ chiên để làm chậm quá trình hấp thụ cồn. Nhấp từng ngụm nhỏ thay vì uống nhanh. Không pha trộn nhiều loại đồ uống có cồn để tránh gây quá tải cho cơ thể. Rượu có thể tương tác với nhiều loại thuốc, gây ra tác dụng phụ nguy hiểm. Chúng ta chỉ nên uống thuốc với nước lọc và cách bia rượu ít nhất 2 tiếng đồng hồ.Nếu đã uống rượu bia, chúng ta nên sử dụng phương tiện công cộng hoặc nhờ người khác đưa về. Lợi ích của việc uống nhiều nước lọc hoặc nước trái cây chính là giúp giảm nồng độ cồn trong cơ thể. Lịch sự từ chối khi không muốn uống. Vào các dịp giáp tết, vì lượng tiêu thụ tăng cao nên thị trường bia rượu thường có tình trạng hàng giả tràn lan. Do đó chúng ta nên kiểm tra kỹ trước khi dùng, tránh xa các loại rượu không nhãn mác, không rõ nguồn gốc xuất xứ, chứa methanol hoặc các hóa chất nguy hiểm khác. Khi cảm thấy cơ thể mệt mỏi, chóng mặt, buồn nôn, có dấu hiệu ngộ độc hoặc có bất kỳ trạng thái nào bất thường, hãy nhờ sự trợ giúp y tế ngay lập tức. Bác sĩ Thúy Hằng cho biết, giữ gìn sức khỏe trong dịp tết là cách tốt nhất để chúng ta tận hưởng niềm vui trọn vẹn bên gia đình và bạn bè.
Đoàn Văn Hậu truyền cảm hứng bóng đá đến trẻ em có hoàn cảnh khó khăn
Ngày 6.2, ghi nhận của PV Thanh Niên tại công viên nước hồ Thủy Thiên (P.Thủy Bằng, Q.Thuận Hóa, TP.Huế), nơi đây đã được chỉnh trang nhiều hạng mục, cảnh quan khang trang, thu hút đông đảo người dân và du khách đến tham quan.Khác với vẻ ma mị, hoang phế trước đây, công viên nước hồ Thủy Tiên đã được khoác lên mình diện mạo mới với tuyến đường lát đá chạy dài bao bọc hồ nước thơ mộng. Tại khu vực con rồng khổng lồ, những mảng kính vỡ, cỏ dại cũng được làm vệ sinh, dọn dẹp sạch sẽ.Anh Lê Văn Thái (35 tuổi, trú P.Thuận An, Q.Thuận Hóa, TP.Huế) bày tỏ sự bất ngờ bởi sự khang trang, thơ mộng của công viên ma mị này sau nhiều năm quay trở lại. "Không gian môi trường ở đây rất sạch sẽ, đường sá chỉnh trang đẹp, gọn gàng. Mặt hồ xanh mướt, 2 tuyến đường đi bộ lát đá khang trang, điện đường thắp sáng sẽ biến nơi đây thành điểm đến lý tưởng trong gian tới", anh Thái nói.Đó là thành quả của dự án chỉnh trang công viên hồ Thủy Tiên, do Trung tâm công viên cây xanh Thừa Thiên - Huế (nay là Trung tâm công viên cây xanh Q.Thuận Hóa) làm chủ đầu tư.Dự án được khởi công từ tháng 8.2024, với giai đoạn 1 có tổng mức đầu tư khoảng 20 tỉ đồng. Đến nay, toàn bộ các tuyến đường tại công viên dài hơn 2 km đã được lát đá chống trượt khang trang. Ngoài ra, dự án còn lắp thêm hệ thống chiếu sáng với 68 cây đèn trên đường phục vụ du khách đi dạo vào ban đêm, đầu tư hệ thống thoát và cấp nước…Ông Dương Quang Hiền, Phó giám đốc Trung tâm Công viên cây xanh Q.Thuận Hóa cho biết, tính đến thời điểm này khối lượng thi công dự án đạt khoảng 75%. Sau khi hoàn thành giai đoạn 1, giai đoạn 2 của dự án sẽ tiếp tục đầu tư các hạng mục quanh con rồng đá, với tổng mức kinh phí thêm gần 14 tỉ đồng. Hiện, đơn vị này đang tiếp tục khảo sát vị trí để lên phương án xây dựng điểm dịch vụ cắm trại, dã ngoại, cho thuê xe đạp... tại hồ Thủy Thiên. Biến nơi đây trở thành điểm du ngoạn lý tưởng.Lãnh đạo Trung tâm Công viên cây xanh Q.Thuận Hóa cho rằng, việc tái khởi động đầu tư vào công viên hồ Thủy Tiên ngoài mục đích phục vụ cộng đồng, còn để cải thiện cảnh quan khu vực này, nâng cấp thêm những chức năng mới mang tính đột phá cho hồ Thủy Tiên, là động lực để thu hút khách du lịch đến Huế.Công viên nước hồ Thủy Tiên được đầu tư xây dựng từ năm 2004, trên diện tích khoảng 20 ha đất thuộc P.Thủy Bằng (Q.Thuận Hóa, TP.Huế) với mục tiêu biến nơi đây thành điểm vui chơi, giải trí hiện đại với tổng kinh phí hơn 70 tỉ đồng. Tuy nhiên, do đầu tư dang dở nên nơi đây không thể đi vào hoạt động, bị bỏ hoang suốt nhiều năm. Cũng nhờ sự ma mị khiến công viên này trở nên tò mò hơn với du khách, đặc biệt các du khách nước ngoài. Năm 2016, địa chỉ này bất ngờ xuất hiện trên những tờ báo nổi tiếng như Huffington Post của Mỹ; tờ báo của kênh truyền hình Mỹ CNN đưa hồ vào danh sách 10 công viên giải trí nổi tiếng thế giới đẹp mê hồn, nhưng đã bị "đóng cửa mãi mãi"... Hồ Thủy Tiên cũng xuất hiện trên các MV ca nhạc quốc tế và cũng là địa chỉ "check-in" được coi là "không thể bỏ lỡ" của nhiều du khách nước ngoài khi đến Huế.
